Pierwsze miesiące i lata życia to okres burzliwego rozwoju ruchowego i psychicznego. Im młodsze dziecko, tym trudniej oba te wątki od siebie oddzielić, stąd w pierwszym roku życia mówimy o rozwoju psychoruchowym. Odbywa się on w pewnym sensie skokowo i dlatego poszczególne etapy określa się często mianem kamieni milowych.
Ocena rozwoju dziecka
Elementy rozwojowe podlegające zwykle ocenie to: czynność motoryczna, funkcje ręki, widzenie, słuch i rozumienie mowy, mowa, samodzielność i stopień uspołecznienia (socjalizacji). Ich znajomość jest ważna nie tylko dla lekarzy, ale i dla rodziców, gdyż wczesne rozpoznanie nieprawidłowości rozwojowych pozwala na rozpoczęcie odpowiedniego leczenia we właściwym czasie.
Wymienione wyżej kamienie milowe u dzieci w wieku od 5 do 12 miesiąca życia ilustrują poniższe tabele.
| Wiek | Motoryka | Funkcje ręki | Widzenie |
| 6 mies. | Aktywnie przesuwa się do przodu (na brzuchu). | Chwyta przedmioty. | Rozpoznaje znajome osoby. Bacznie obserwuje otoczenie. |
| 9 mies. | Siedzi bez pomocy. | Przenosi przedmioty. Początek przeciwstawiania kciuka wobec palca wskazującego. | Reaguje na swoje odbicie w lustrze. Podąża wzrokiem za upadającymi przedmiotami. |
| 12 mies. | Stoi samo. Chodzi wzdłuż mebli. | Dobre przeciwstawianie kciuka. Pokazuje rzeczy w sposób celowy. | Reakcja zbieżności przy patrzeniu na obiekt. |
| Wiek | Słuch i rozumienie mowy | Mowa | Samodzielność | Socjalizacja |
| 6 mies. | Rozpoznaje dźwięki. Odwraca się w kierunku szmerów. | Papla do dorosłych, gaworzy. | Wyciąga ramiona, aby je wziąć na ręce. Pije z kubeczka. | Odróżnia swoich od obcych. |
| 9 mies. | Zna swoje imię. Przysłuchuje się rozmowie. | Mówi „mama”, „tata” | Z pomocą trzyma kubeczek. | Podąża gdzieś z zabranymi przedmiotami. |
| 12 mies. | Rozumie proste słowa | Wymawia 2-3 wyrazy. | Je palcami. | Okazuje uczucia. Kiwa na pożegnanie. |
Objawy opóźnienia rozwoju rocznego dziecka
Przedstawione normy należy przyjąć jako orientacyjne. Opóźnienie pojawiania się pewnych umiejętności np. o miesiąc, ale przy zachowanej ich kolejności, nie powinno budzić specjalnego niepokoju. Objawy opóźnienia rozwoju, które powinny skłonić rodziców do zasięgnięcia porady lekarskiej przedstawia poniższa tabela:
| Wiek | Nieprawidłowości |
| 6 mies. | Brak fiksacji spojrzenia na przedmiocie lub podążania za nim wzrokiem. Niezwracanie wzroku w kierunku szmerów. Widoczne symetryczne lub asymetryczne zwiększenie lub zmniejszenie napięcia mięśniowego (przykurcze, uporczywe odchylanie głowy do tyłu lub na bok, wygięcie tułowia do tyłu lub na bok, wiotkość). |
| 9 mies. | Brak próby chwytania przedmiotu. Nieodróżnianie swoich od obcych. Brak gaworzenia. |
| 12 mies. | Dziecko nie stoi. Nie reaguje na polecenia i zakazy. Nie wypowiada żadnego słowa ze zrozumieniem. Nie reaguje na swoje imię. |
Dodaj komentarz