Nie ma drugiej tak ważnej witaminy dla przyszłej mamy jak kwas foliowy. Upewnij się, że wiesz jak i kiedy go stosować, aby zapobiegać wadom wrodzonym u płodu.
Kwas foliowy (inaczej witamina B9) to jedyny suplement, co do którego lekarze zgadzają się, że powinien być przyjmowany przez wszystkie ciężarne, bez względu na jakość diety. Choć bowiem obecny jest w wielu produktach spożywczych, trudno jest oszacować ilość faktycznie wchłanianą wraz z pożywieniem. Korzyści z jego dostatecznej podaży są zaś tak ogromne, że lepiej chuchać na zimne.
Jaką rolę pełni kwas foliowy w organizmie?
Każdy człowiek potrzebuje kwasu foliowego do sprawnego funkcjonowania. Witamina B9 przede wszystkim bierze udział w syntezie RNA i DNA, warunkując rozwój nowych komórek, w tym czerwonych krwinek. Jest też niezwykle istotna dla pracy mózgu, odgrywając ważną rolę w kształtowaniu się zdrowia mentalnego i emocjonalnego.
Odpowiednie ilości kwasu foliowego są szczególnie istotne dla młodych organizmów, które intensywnie się rozwijają. Z tej właśnie przyczyny ciężarne powinny mieć go pod dostatkiem – to w ciągu pierwszego trymestru ciąży kształtują się wszystkie kluczowe organy płodu. Udowodniono już, że brak tej wyjątkowej witaminy bywa przyczyną niedomknięcia się cewy nerwowej, co prowadzi zarówno do poronień, jak i do tak poważnych wad wrodzonych jak rozszczep kręgosłupa czy rozszczep podniebienia. W skrajnych przypadkach przy niedoborach rozwija się wręcz bezmózgowie.
Tymczasem, według aktualnych badań naukowych dostateczna podaż kwasu foliowego nawet o 70% redukuje ryzyko rozwoju wad cewy nerwowej u płodów!
W których produktach spożywczych można znaleźć kwas foliowy?
Dla większości społeczeństwa rozmaita i zbilansowana dieta jest dostatecznym źródłem kwasu foliowego. Jego duże ilości można znaleźć zwłaszcza w :
- zielonych warzywach liściastych typu jarmuż, szpinak, brokuły, kapusta;
- owocach cytrusowych;
- orzechach i nasionach słonecznika;
- warzywach strączkowych.
Ponadto coraz więcej produktów spożywczych jest sztucznie wzbogacanych w syntetyczne formy kwasu foliowego – może je znaleźć zwłaszcza w makaronach, płatkach śniadaniowych czy zdrowym pieczywie.
Kwas foliowy jako suplement dla ciężarnych – zasady dawkowania
Wady cewy nerwowej rozwijają się już w 5-6 tygodniu ciąży, stąd tak istotna jest odpowiednio wczesna suplementacja. Jeśli starasz się o dziecko, możesz śmiało rozpocząć przyjmowanie tabletek już w momencie odstawienia antykoncepcji. Niektórzy eksperci dla pewności polecają wręcz przyjmowanie witaminy B9 wszystkim kobietom w wieku rozrodczym, które nie wykluczają macierzyństwa – przypomnijmy, że nawet 50% wszystkich ciąż ma charakter nieplanowany. Połykać tabletki warto, tym bardziej że pozytywne skutki uboczne obejmują zwykle wzmocnienie włosów i paznokci oraz poprawę stanu skóry.
Podstawowa dawka dla ciężarnych wynosi 400 mikrogramów w tabletkach, niezależnie od ilości kwasu foliowego konsumowanego w diecie. Jeśli test ciążowy wyszedł wiec pozytywnie, jak najszybciej rozpocznij suplementację i kontynuuj ją minimum do ukończenia 12 tygodnia ciąży. Po tym czasie z medycznego punktu widzenia przyjmowanie tabletek nie ma już wpływu na prawdopodobieństwo rozwoju wad wrodzonych, choć może przysporzyć się kognitywnemu rozwojowi dziecka.
Wyższe dawki – wyłącznie z polecenia lekarza – zaleca się kobietom obciążonym wysokim ryzykiem, a w szczególności:
- tym, które same urodziły się z wadą wrodzoną cewy nerwowej (dotyczy to również ojca biologicznego dziecka);
- matkom, które już wcześniej urodziły dziecko z wadą cewy nerwowej;
- przyjmującym leki przeciwdrgawkowe, które obniżają poziom kwasu foliowego w organizmie;
- kobietom chorym na cukrzycę typu 1 lub 2, jeśli choroba zdiagnozowana była jeszcze przed ciążą;
- kobietom otyłym, których BMI przekracza 30;
- cierpiącym na zaburzenia wchłaniania, np. celiakię.
W każdym przypadku lekarz indywidualnie określa, o ile należy zwiększyć dawkę podstawową. Może ona wynieść nawet 4000 mcg!
Uwaga! Tabletek z kwasem foliowym nie należy przyjmować krócej niż 2 godziny przed lub po zażyciu leków na trawienie (przeciw nadkwasocie).
Czy kwas foliowy można przedawkować?
Racjonalna suplementacja jest wysoce wskazana. Mimo bowiem, że nasze nerki dość dobrze radzą sobie z wypłukiwaniem nadmiaru kwasu foliowego z organizmu, istnieje szansa przedawkowania. Do niedawna nie łączono jej z żadnymi konsekwencjami zdrowotnymi, ale w świetle najnowszych badań bardzo wysoki poziom witaminy B9 w organizmie matki w momencie porodu zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń spektrum autyzmu u dziecka. Dla bezpieczeństwa przyjmuj więc dziennie 400 mikrogramów – o ile lekarz nie zaleci inaczej.
Poza tym zbyt duże ilości kwasu foliowego przyjmowanego w formie suplementu (nie da się przedawkować, jedząc produkty naturalnie go zawierające) mogą maskować objawy niedoboru witaminy B12, prowadząc w rezultacie do uszkodzenia nerwów.
Codziennie, najlepiej jeszcze przed ciążą, ale z rozumem – to więc złota zasada suplementacji kwasem foliowym.
Bibliografia:
https://www.cdc.gov/ncbddd/folicacid/about.html
https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/folic-acid
https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/folic-acid/
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1017/folic-acid
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5609063/
https://www.nm.org/healthbeat/healthy-tips/what-does-folic-acid-do-for-the-body
Tagi: kwas foliowy, witamina B
Dodaj komentarz